XHızlı Arama
Doğuşta ve ileri yaşta beklenen yaşam sürelerine etki eden faktörlerin belirlenmesi
Gamze Bayın1Hacettepe Üniversitesi, İİBF, Sağlık İdaresi Bölümü, AnkaraAmaç: Yaşam beklentisi, nüfusun genel sağlık durumunu ölçmek için kullanılan, sağlık ve toplum refahının en önemli göstergelerinden birisidir. En çok kullanılan yaşam beklentisi ölçüleri; doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam süresidir. Bu araştırmanın amacı, kadın ve erkeklerde doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam sürelerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Yöntem: OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü)’ye üye olan 34 ülkenin 2013 yılı doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam süreleri ile yaşam sürelerine etki ettiği düşünülen değişkenler kullanılmıştır. Bu değişkenler, literatür incelemeleri ve OECD ülkelerine ilişkin sağlıkla ilişkili istatistik verileri doğrultusunda belirlenmiş olup; ekonomikAmaç: Yaşam beklentisi, nüfusun genel sağlık durumunu ölçmek için kullanılan, sağlık ve toplum refahının en önemli göstergelerinden birisidir. En çok kullanılan yaşam beklentisi ölçüleri; doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam süresidir. Bu araştırmanın amacı, kadın ve erkeklerde doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam sürelerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Yöntem: OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü)’ye üye olan 34 ülkenin 2013 yılı doğuşta ve 65 yaşta beklenen yaşam süreleri ile yaşam sürelerine etki ettiği düşünülen değişkenler kullanılmıştır. Bu değişkenler, literatür incelemeleri ve OECD ülkelerine ilişkin sağlıkla ilişkili istatistik verileri doğrultusunda belirlenmiş olup; ekonomik, demografik, sağlık kaynakları, sağlık hizmeti kullanımı, algılanan sağlık statüsü ve kentleşme başlıkları altında toplanmıştır. Her bir değişkenin kadın ve erkeklerin beklenen yaşam sürelerine olan etkisi, regresyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda, hem kadınlarda hem de erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresine en çok etki eden değişkenin bebek ölüm hızı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kişi başı sağlık harcamaları ve sağlık hizmeti kullanım düzeyleri ise, 65 yaşta beklenen yaşam süresine en fazla etki eden değişkenlerdendir. Sonuç: Beklenen yaşam sürelerine etki eden faktörlerin ortaya konulmasının, gelecekte sağlık kaynaklarının ve hizmetlerinin planlamasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir., demografik, sağlık kaynakları, sağlık hizmeti kullanımı, algılanan sağlık statüsü ve kentleşme başlıkları altında toplanmıştır. Her bir değişkenin kadın ve erkeklerin beklenen yaşam sürelerine olan etkisi, regresyon analizleri ile incelenmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda, hem kadınlarda hem de erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresine en çok etki eden değişkenin bebek ölüm hızı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kişi başı sağlık harcamaları ve sağlık hizmeti kullanım düzeyleri ise, 65 yaşta beklenen yaşam süresine en fazla etki eden değişkenlerdendir. Sonuç: Beklenen yaşam sürelerine etki eden faktörlerin ortaya konulmasının, gelecekte sağlık kaynaklarının ve hizmetlerinin planlamasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yaşam beklentisi, OECD ülkeleri, doğum, ileri yaşDetermination of factors affecting life expectancy at birth and at age 65
Gamze Bayın1Hacettepe Üniversitesi, İİBF, Sağlık İdaresi Bölümü, AnkaraAim: Life expectancy is used to measure the overall health status of the population and is one of the most important indicators of the health and social welfare. The most commonly used measures of life expectancy are life expectancy at birth and at age 65. The aim of this study is to determine the factors affecting life expectancy of men and women at birth and at age 65. Methods: In this context, 34 OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) member countries’ life expectancies at birth and at age 65 in 2013 and the related variables were used. The variables were selected using literature reviews and health-related statistical data for OECD countries. They are grouped as economic, demographic, health resources, health service utilization, perceived health status and urbanization. Regression analysis was used to analyze the effect of each variable in life expectancy of both genders. Results: The most important variable affecting life expectancy at birth was infant mortality rate in both genders. The per capita health expenditure and health services utilization level were the most important variable affecting life expectancy at age 65. Conclusion: The identification of the factors affecting life expectancy is expected to contribute to the planning of future health resources and services.
Keywords: Life expectancy, OECD countries, birth, older ageMakale Dili: Türkçe