Objective: Sodium restriction takes an important place in the management of patients with hypertension, but number of studies on patient compliance to sodium restriction is limited. In this study, we aimed to determine individuals’ knowledge level on sodium content of nutrients and if individuals’ compliance to sodium restriction is different from patients with hypertension. Methods: Our study was planned as a case-control study and 223 participants were included. The case group consisted of patients with hypertension who admitted to the Cardiology Clinic of Dokuz Eylul University. The control group consisted of patients and patients’ relatives who admitted to the same clinic for other reasons and who were not recommended sodium restriction. Total compliance score was calculated by summation of compliance and noncompliance points: Compliance was scored as ‘1 point’ and noncompliance was scored as ‘0’. All data were analysed using SPSS ver.15 for Windows. Chi-square test and t-test were used for statistical analysis. Statistically significance was referred as ‘p<0.05’. Results: Participants’ mean age was 44,5 ± 12,3. 83 of them (37,2%) were women and 110 of them (49,3%) were university graduates. 212 of all participants (95,1%) had social security. First three nutrients which participants consumed properly according to the knowledge on salt content were fruits (69,5%), mussel (62,8%) and instant soup (61,0%). First three nutrients which participants consumed improperly according to the knowledge on salt content were cheese (71%), bread (69,5%), semolina and butter (62,8%). When participants’ compliance points based on their knowledge level on salt content of nutrients and their consumption levels of these certain nutrients were considered; compliance of women (15,0 ± 4,3) was better than men (13,4 ± 4,2) (t=2,636; p=0,009). When the case group and the control group were compared; the case group (14,6 ± 4,6) was more compliant than the control group (13,4 ± 3,9) (t=2,109; p=0,036).. Conclusion: In our study, we found that the participants’ knowledge level on salt content of nutrients and their level of compliance to consumption of these nutrients were low. But compliance scores of patients with hypertension were better than the individuals without hypertension.
Keywords: Table salt, patient adherence, hypertension,Amaç: Sodyum kısıtlaması hipertansiyonlu hasta yönetiminde önemli bir yer tutmakla birlikte bu hastaların tuz kısıtlamasına uyumları konusunda yapılan çalışmalar sınırlıdır. Bu çalışmada kişilerin, besinlerin tuz içeriklerine ilişkin bilgileri ile o besinleri tüketmeleri arasındaki uyum ve hipertansif bireylerin uyumlarının farklı olup olmadığı araştırılmıştır. Yöntem: Olgu kontrol olarak planlanan çalışmamıza 223 kişi katılmıştır. Olgu grubu Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji polikliniğine başvuran hipertansiyonlu hastalar, kontrol grubu ise aynı tarihlerde Kardiyoloji polikliniğine başka nedenlerle başvuran ve tuz kısıtlaması önerilmeyen hastalar ve yakınları arasından seçilmiştir. Araştırmacılar tarafından hazırlanan 30 soruluk bir anket ile katılımcıların belli besinler için tuz içeriklerini bilme ve kullanma düzeyleri araştırılmıştır. Tuz içeriği az olarak bilinen besinlerin ortaçok kullanılması, tuz içeriği orta-çok olarak bilinen besinlerin ise az kullanılması uyumluluk, tuz içeriği orta-çok olanların orta-çok, az olanların az kullanılması ise uyumsuzluk olarak nitelendirilmiştir. Uyumluluk durumunda 1 puan uyumsuzluk durumunda ise 0 puan verilerek genel uyum puanı hesaplanmıştır. Veriler SPSS for Windows 15 veri tabanına girilerek, istatistiksel analizlerde ki kare ve t testi kullanılmıştır. P<0,05 anlamlı olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların ortalama yaşı 44,5±12,3 olup, 83’ü (%37,2) kadın, 152’si (%68,2) evli ve 110’u (%49,3) üniversite mezunu idi. Olguların 212’sinin (%95,1) sağlık güvencesi mevcuttu. Tüm katılımcıların tuz içeriği bilgisine uygun kullandıkları ilk üç besin meyveler (%69,5), midye (62,8) ve hazır çorba (%61,0) iken; bilgi ve tüketim uyumsuzluğunda ilk üç sırada peynir (%71), ekmek (%69,5), irmik ve tereyağı (%62,8) bulunmaktaydı. Katılımcıların tüm besin maddelerinin tuz oranları hakkındaki bilgileri ile bunları kullanmaları arasındaki uyuma göre hesaplanan genel uyum puanları dikkate alındığında; kadınların besinlerin tuz içeriklerini bilmeleri ve bu besinleri tüketmeleri arasındaki uyumları (15,0±4,3) erkeklere (13,4±4,2) göre daha fazlaydı (t=2,636; p=0,009). Olgu ve kontrol grupları karşılaştırıldığında ise olgu grubunun (14,6±4,6) kontrol grubuna (13,4 ±3,9) göre daha uyumlu olduğu gözlendi (t=2,109; p=0,036). Sonuç: Çalışmamızda bireylerin genel olarak besinlerin tuz değeri hakkındaki bilgileri ile bu besinleri tüketme konusundaki davranışları arasındaki uyum düşük olmakla birlikte hipertansiyonu olan bireylerin uyumunun hipertansiyonu olmayanlara göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Sofra tuzu, hasta uyumu, hipertansiyon