Emzirme dönemi sadece sağlıklı kadınları ilgilendiren bir durum değildir. Annenin emzirme dönemi öncesinde var olan ve yeni ortaya çıkan hastalıklarının tedavisi için ilaç kullanımı gerekebilir. Hem anne hem bebek için sayısız faydası olan emzirmenin devamlılığını korumak ise kritik öneme sahiptir. Emzirme döneminde ilaç kullanımının bebek üzerinde olası advers etkileri ile ilgili endişeler nedeniyle annenin tedavisiz kalması, anne ve bebek açısından istenmeyen kalıcı olumsuzluklara neden olabilir. Emzirme döneminde annenin ilaç tedavisi alması gereken durumlarda annenin emzirmeye devam edip edemeyeceği kanıta dayalı risk-fayda analizi ile değerlendirilmeli, bulunan kanıtlar akılcı ve şeffaf bir şekilde yorumlanmalıdır. Çoğu ilaç anne sütüne geçtiği için, emzirme döneminde ilaç kullanımı ile ilgili asıl soru ilacın anne sütüne geçip geçmediği değildir. Asıl soru ilacın anne sütüne geçen miktarının bebekte ciddi ya da şiddetli bir advers etkiye yol açma ihtimalinin olup olmadığıdır. Emziren annede ilaç seçimi her bireyde ayrı değerlendirilmesi gereken ve içinde birçok faktörü barındıran bir süreçtir. Göreceli bebek dozu %10’un altında olan, kısa yarılanma ömürlü, proteine yüksek oranda bağlanan, oral emilimi ve yağda çözünürlüğü düşük ilaçlar tercih edilmelidir. En az bunlar kadar önemli bir diğer seçim kıstası ise seçilecek ilaca dair emzirme döneminde yapılmış olan gözlemsel çalışmalardır. Bu tür çalışmalarda hakkında olumsuz veri olmayan ilaçlar öncelikli olarak tercih edilmelidir.Bu derlemede emzirme döneminde ilaç kullanımına dair genel yaklaşımların gözden geçirilmesi ve kanıta dayalı risk-fayda analizinin nasıl yapılması gerektiği klinik pratiğe uygun şekilde sunularak, bu konudaki bilgi ve farkındalığın arttırılması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Emzirme, ilaç, laktasyon, anne sütüBreastfeeding period is not only a concern of healthy women. Pharmacotherapy for the treatment of mother’s newly diagnosed and/or current diseases may be required. Ensuring the continuation of breastfeeding, which has tremendous benefits for both mother and baby, is critical. Witholding the appropriate treatment due to the concerns regarding possible adverse effects of medications on the infant may lead to other detrimental consequences for both. If medication use cannot be avoided, an evidence-based assessment should be done in order to evaluate whether the mother can breastfeed during pharmacotherapy. The available evidence should be interpreted in a rational and clear manner. Because the majority of the medications are transferred into breast milk, the principal question should not be whether the medication is transferred into breast milk but whether the present amount in the milk would cause severe or serious side effects. The choice of a medication for the breastfeeding mother is a process which is influenced by several factors and should be conducted in an individualized manner. In general, medications with a relative infant dose less than 10%, higher protein-binding, lower oral bioavailability and liposolubility, and shorter half-lives should be preferred. Another important selection criteria is the presence of safety data in observational studies conducted during the breastfeeding period. In this review we aimed to examine the general approach to medication use during breastfeeding by particularly focusing on how to conduct the evidence-based risk-assessment in clinical practice, in order to increase the knowledge and awareness of clinicians’ in this regard.
Keywords: Breastfeeding, medicine, lactation, human milk