XHızlı Arama
Toplu taşıma araçlarını kullanan sürücülerde tükenmişlik durumu: Kesitsel bir çalışma*
Sabah Tüzün1, Arzu Uzuner2, Ahmet Öztürk3, Mehmet Akman21Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği, Uz. Dr., İstanbul.2Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Doç. Dr., İstanbul
3Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatislik Anabilim Dalı, Doç. Dr., Kayseri.
Amaç: Tükenmişlik sendromu özellikle insanlarla yoğun ilişki kurmayı gerektiren mesleklerdeki, iş yüküne bağlı olarak duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı hissini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Yoğun trafik içinde çalışan otobüs sürücülerinin her gün kalabalık insan topluluklarıyla karşılaştığı göz önüne alındığında, bu çalışma koşullarının tükenmişliğe neden olabileceği düşünülebilir. Bu çalışmanın amacı İstanbul’da çalışan otobüs sürücülerinde tükenmişlik düzeyini araştırmaktır. Yöntem: İstanbul Anadolu Yakası Garajı’na bağlı bölgelerde çalışan otobüs sürücülerine yönelik Maslach Tükenmişlik Ölçeği uygulanarak yapılan kesitsel bir araştırmadır. Toplam 1879 sürücüden 396’sı çalışmaya alınmıştır. Anket formları Mart-Nisan 2008 tarihlerinde belediyenin (IETT) Anadolu yakası merkez garajında altı ana hatta çalışan sürücülere, her bölgede çalışan sürücü sayısı üzerinden tabakalandırılarak dağıtılmıştır. Tükenmişlik durumu duygusal bitkinlik, duyarsızlık ve düşük kişisel başarı olmak üzere üç alanda değerlendirilmiştir. Bulgular: Anket formu ve ölçeğini toplam 396 otobüs sürücüsü doldurdu. Sürücülerin tamamı erkekti. Yaş ortancası 40,0 (27-59) olup; %96,6’ı evliydi, tamamının sosyal güvencesi bulunmaktaydı. Çalışma yılı 10 (1-32), çalışma saati 8 (8-12)/gün idi. %53,1’i dinlenmek için zaman bulabildiğini, %99.5’i haftada bir gün tatil günü olduğunu ifade etti. Katılımcıların temel problemlerinin sağlık, ekonomik ve sosyal güvenlik alanlarında olduğu saptandı. Ortanca değerleri sırasıyla duygusal tükenmişlik için 16 (0-36); duyarsızlık için 7 (0-20); kişisel başarı için 20 (0-32) puan bulundu. Sonuç: Araştırmanın sonuçları otobüs sürücülerinde tükenmişlik sendromunun olmadığını göstermiştir. Bu durum daha çok, sosyal güvencenin ve düzenli bir gelirin olmasına ve çalışılan kuruma duyulan güvenin iş stresini azaltmasına bağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, duyarsızlaşma, kişisel memnuniyet.Burnout of the public transportation vehicle drivers: A cross sectional study
Sabah Tüzün1, Arzu Uzuner2, Ahmet Öztürk3, Mehmet Akman21Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği, Uz. Dr., İstanbul.2Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Doç. Dr., İstanbul
3Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatislik Anabilim Dalı, Doç. Dr., Kayseri.
Objective: Burnout syndrome is a psychological term for the experience of long-term exhaustion and diminished interest due to the workload especially for occupations that need close interaction with crowds. Bus drivers who work in heavy traffic and face too many people, are probably more prone to burnout.This study aims to investigate the presence of burnout syndrome in bus drivers working in Istanbul. Methods: This is a cross sectional study, performed by using Maslach Inventory in bus drivers working in the Anatolian side of Istanbul. The questionnaires were distributed equally to dri-vers working on six main lines at the Anatolian central garage of the municipality (IETT). According to the inventory, burnout syndrome is defined in three areas, the scores for the subgroups were emotional exhaustion, desensitization and low personal accomplishment. Results: A total of 396 bus drivers filled in the questionnaire. All of the drivers were male. Median age was 40.0 (27-59), 96.6% were married, and all had social insurance. Median working course was 10.0 (1-32) year; median daily working hour period were 8.0 (8-12) hours; 53.1% stated they could find time for resting, 99.5% had one day off in a week. The main problem areas were health, economy and social security. Emotional burnout median was 16 (0-36); desensitization median was 7 (0-20); low personal accomplishment median was 20 (0-32). Conclusion: This study showed that burnout syndrome was not frequent among bus drivers working in Istanbul. This may be due to the presence of social security and a regular income. Low work related stress based on working in a secure and safe environment might also contribute to the low number of burnout cases.
Keywords: Burnout, desensitization, personal satisfaction.Makale Dili: Türkçe