XHızlı Arama
Bir üniversite hastanesi örnekleminde hastaların periyodik sağlık muayenesi hakkındaki farkındalıkları
Fisun Sözen1, Sinem Aydemir2, Altuğ Kut31Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Öğr. Gör. Dr., Ankara2Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Araş. Gör. Dr., Ankara
3Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Doç. Dr., Ankara
Amaç: Birinci basamak sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli sunulmasında periyodik sağlık muayenesi (PSM) önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde kişilerin PSM hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarını gösteren çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bu çalışmanın amacı; bir üniversite hastanesi örnekleminde hastaların PSM hakkındaki farkındalıklarını tanımlamak ve beklentilerini öğrenmektir. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, bir üniversite hastanesi semt polikliniğine Eylül 2013 - Şubat 2014 tarihleri arasında herhangi bir nedenle başvuran 18 yaş ve üzeri kişilerden istatistiksel güç analizi ile 3400 kişilik evrenden belirlenen 1280 kişinin katılımıyla yürütülmüştür. Hazırlanan anket formu görüşmeyi kabul eden kişilere eğitim verilmiş olan üç anketör tarafından yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. SPSS 20,0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı veriler ortalama, standart sapma, frekans dağılımı ve yüzde olarak sunulmuştur. Değişkenler arasındaki ilişki ki-kare testi kullanılarak değerlendirilmiştir. PSM ziyaret sıklığına etki eden faktörler, lojistik regresyon analiziyle değerlendirilmiştir. İstatistiksel anlamlılık değeri p <0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Yaş ortalaması 37,2±15,4 (18-82), erkek kadın oranı 1:1,6 olan katılımcıların %38,1’i erkek, %56,3’ü evli, %53,4’ü en az bir çocuk sahibi, %72,3’ü yüksek okul mezunudur. Katılımcıların %32,8’i en az bir kronik hastalığa sahiptir. %65,7’si PSM amaçlı klinisyene başvurduğunu belirtirken, %53,2’si koruyucu hekimliğin tanımını doğru yapmıştır. Katılımcılar, birbirini takip eden iki PSM’ye başvuru süresini ortalama 12,7±11,4 ay olarak önermiştir. Yapılan lojistik regresyon analizi sonucunda PSM’ye yıllık olarak gitme durumunu etkileyen faktörler cinsiyet, aylık gelir, iş durumu, kendisinde ve birinci derece akrabasında kronik hastalık olma durumu olarak bulunmuştur. Katılımcılara göre PSM’de kadın, erkek ve çocuklar için yapılması istenen testler arasında farklılıklar vardır. Sonuç: Katılımcılarda PSM ile ilgili bir farkındalık vardır, fakat PSM’nin uygulama ilkeleri hakkındaki bilgileri yetersizdir. Azımsanamayacak bir kısmı PSM ile Check-up’ın aynı anlama geldiğini düşünmektedir. Aile hekimlerinin PSM’nin uygulamasını kolaylaştıracak, toplumun mevcut sağlık sorunlarını kapsayan ve standart hale getirilmiş uygun tarama rehberleriyle desteklenmeleri birinci basamakta verilen hizmeti daha kaliteli ve sürdürülebilir hale getirecektir.
Anahtar Kelimeler: Koruyucu hekimlik, birincil koruma, taramaThe awareness of patients regarding periodical health examination within a sample from a university hospital
Fisun Sözen1, Sinem Aydemir2, Altuğ Kut31Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Öğr. Gör. Dr., Ankara2Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Araş. Gör. Dr., Ankara
3Başkent Üniversitesi Hastanesi, Aile Hekimliği Anabili Dalı, Doç. Dr., Ankara
Objective: Periodic health examinations (PHE) have an important role in effective and efficient submission of primary healthcare. In our country, limited number of studies describes individuals’ knowledge, attitudes and behaviors about periodic health examination. Aim of this study was to determine the patients’ awareness of PHE in a university hospital sample. Methods: This descriptive study was conducted in 2013 September-2014 February, the sample size was determined through the power analysis from the universe including 3400 people as 1280 individuals above 18 years old and who consulted a university hospital outpatient clinic because of any reason. Subjects, who signed the informed consent, underwent a face to face interview to fill out the questionnaire by three educated pollster. Data were analyzed using SPSS 20.0 package program. Descriptive data was summarized as average, standard deviation, frequency distribution and percentage. Relations between variables were evaluated by chi-square test. Affecting factors of frequency of PHE visits per se were evaluated by logistic regression analysis. P values < 0.05 were accepted as statically significant. Results: Among subjects, the average age was 37.2±15.4 (18-82), male to female ratio was 1:1.6 with 38.1% of male, 56.3% were married, 53.4% had at least one child, 72.3% were high school graduated, and 32.8% had least one chronic disease. Off them, 65.7% consulted a clinician in order to undergo a PHE, while 53.2% could describe preventive medicine correctly. The suggested period between two consecutive periodic health examinations was 12.7±11.4 months in average. Logistic regression analysis, demonstrate that factors affecting the annual consultation of PHE were age, monthly income, work status, having any chronic disease and having first-degree relatives with chronic diseases. PHE contents suggested for children, males and females by subjects showed significant differences. Conclusion: Although there was a certain awareness regarding PHE among participants, they had inadequate knowledge about the principles of PHE. A substantial portion of the participants thought that PHE and Check-ups are the same. By means of supporting the primary care physicians with standardized PHE contents and appropriate screening guidelines containing up-to-date health concerns, PHE will become an indispensible part of the physicians’ daily practices.
Keywords: Preventive medicine, primary prevention, screening.Makale Dili: Türkçe