Amaç: Aile hekimlerinin karşılaştıkları sağlık sorunlarının önemli bir bölümünü Kulak Burun Boğaz (KBB) ile ilgili hastalıklar oluşturmaktadır. Bu çalışmada bir eğitim ve araştırma hastanesinin KBB polikliniklerine başvuran hastaların ne kadarının birinci basamakta yönetilebilirliğini, hastaların konuyla ilgili tutumunu ve aile hekimliği uygulaması ile ilgili düşüncelerini belirlemek amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza Nisan-Mayıs 2016 tarihleri arasında Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB ve Baş Boyun Cerrahisi Kliniği polikliniklerine başvuran 300 hasta dâhil edildi ve bu hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri, başvuru şikâyetleri, bu şikâyetleri için aile hekimlerine başvurma durumları, aile hekimliğini kullanma durumları ve aile hekimliği uygulamasından memnuniyetleri sorgulandı, muayene sonrası KBB uzman hekimleri tarafından konulan tanılar kaydedildi. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 49,04±16,17 yıl olup %64’ü kadın, %66’sı erkekti. En sık başvuru şikâyetleri boğaz ağrısı (%24,1), kulak ağrısı (%13,3), kulak çınlaması (%13,0), işitme kaybı (%12,3), burun/geniz akıntısı (%10,3), en sık konulan tanılar sıkışmış serumen (%16,7), akut farenjit (%10,0), tinnitus (%8,3), benign paroksismal vertigo (%7,7) ve akut otitis media (%7,0) idi. Hastaların %70,7’si KBB ile ilgili şikâyetleri için aile hekimlerine başvurmadığını, %18’i aile hekimlerinin yönlendirmesi ile KBB polikliniğine başvurduğunu, %62,3’ü bir yakınması olduğunda aile hekimlerine başvurmadığını belirtti. Evli olan katılımcıların aile hekimliğini kullanma sıklığı evli olmayanlardan anlamlı olarak daha yüksekti (p<0.05). Aile hekimliğini kullanan hastaların memnuniyet düzeyleri kullanmayan hastalara göre anlamlı olarak daha yüksekti (p<0.05). Sonuç: KBB polikliniklerine başvuran hastalara konulan tanıların çoğunun birinci basamakta yönetilebilir olduğu görüldü. Sevk sisteminin hayata geçirilmesi, aile hekimlerinin becerilerinin arttırılması ve toplumun bilinç düzeyinin yükseltilmesi ile aile hekimliği uygulamasının etkinliği arttırılabilir ve 2. ve 3. basamak sağlık kuruluşlarının amaca yönelik kullanımları sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Aile hekimliği, Kulak Burun Boğaz, birinci basamak, sevk sistemi, hasta memnuniyetiAim: Majority of the health problems that family physicians encounter are associated with otorhinolaryngology (ORL) diseases. It was aimed in this study to determine how many of the patients who admitted to ORL out-patients clinics at a training and research hospital can be managed by primary care physicians, the attitudes of patients about this issue and their thoughts about family medicine practice. Materials and Methods: A total of 300 patients who were attended to Keçiören Training and Research Hospital Otorhinolaryngology - Head and Neck Surgery out patient clinics between AprilMay 2016, were included into the study and sociodemographic and clinic characteristics, compliants of referrral, family physician visits for the same complaints, frequency of visits to family physicians and satisfaction status of patients using primary care, diagnosis after the examination of ORL specialist were recorded. Results: Mean age of patients was 49,04±16,17 years, 64% of them were female, 36% were male. Most common admission complaints were sore throat (%24.1), otalgia (%13.3), voice in the ear (13,0%), hear loss (12,3%) and nasal/postnasal drainage (10,3%); most common diagnoses were impact serumen (16,7%), acute pharyngitis (10,0%), tinnitus (8,3%), benign paroxysmal vertigo (7,7%) and acute otitis media (7,02%), respectively. Of all the patients 70,7% reported that they did not visit their family physicians for these complaints. Of the patients 18% were admitted ORL outpatient clinics with the referral of family physicians, One hundred eighty-seven patients (62,3%) reported that they have never visited their family doctors. Admission rates to primary care were higher in married patients than those single (p<0.05). Satisfaction rates were high in patients who admitted to family physicians (p<0.05). Conclusions: Our findings suggested that %70 of diagnoses of patients admitted to ORL out-patient clinics can be managed in primary care. For the correct use of secondary and tertiary health care facilities, a working referral system, qualified family physicians and sufficient public consciousness are essential.
Keywords: family physician, otorhinolaryngology, primary care, referral system, patient satisfaction