XHızlı Arama
Sağlık Algısı ile Kanser Taraması Farkındalığı Arasındaki İlişki
Seda Karakoyunlu Şen, Yasemin Kılıç Öztürkİzmir Tepecik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği, İzmirAmaç: Kanserden korunma ve tespit yollarından en önemlisi olan taramalar, kanser yükünü azaltmak amacıyla hemen hemen tüm dünyada önerilmekte ve yapılmaktadır. Kişilerin kanser taramalarını bilme ve yaptırma durumu ile sağlık algısı arasındaki ilişkiyi irdelemek çalışmanın temel amacıdır. Yöntem: Araştırmada iki adet anket kullanıldı. Birinci anket, demografik özellikleri ve kanser taramaları ile ilgili soruları içeriyordu. İkinci anket ise ‘Sağlık Algısı Ölçeği’ idi. Araştırma kapsamında 322 katılımcı ile çalışma analiz edildi. Bulgular: Yaş ortalaması 42,62±14,87 olan çalışma grubunun %65,3’ünü kadınlar oluşturmaktaydı. Kanser taramalarının yapıldığını bilme durumuna göre incelendiğinde; %83,4’ü bildiğini (n=267) ifade etmiştir. Bu 267 kişiye hangi kanser taramalarından haberdar oldukları sorulduğunda; %77,2’si meme kanserine, %47,2’si kolon kanserine ve %74,9’u serviks kanserine yönelik taramaların yapıldığını bildiğini belirtmiştir. %39,4’ ü en az bir kez tarama yaptırdığını söylemiştir. 40 yaş ve üzerindeki kadınların %63,3’ü mamografi çektirdiğini, yaşı 30 ve üzerinde olan kadınların %58,5’i pap-smear yaptırdığını, yaşı 50 ve üzerinde olan bireylerin %22’si gaytada gizli kan testi, %14’ü kolonoskopi yaptırdığını ifade etmiştir. Çalışma grubunun sağlık algısı ölçeğine dayanarak hesaplanan sağlık algısı puanı ortalaması 50,18 ±9,86’dır. Sağlık algısı puanı ile serviks ve meme kanseri taramaları için önerilen yaş sınırlarının altında yaptırma ve yaptırmama arasında anlamlılık bulunmaktadır. Sonuç: Sağlık algısı puanı ile kanser taramaları arasında yaş sınırlı kısıtlı bir anlamlılık mevcuttur ve kanser taramaları farkındalığını arttırmak için daha çok bilgilendirme ve eğitim çalışması yapılması (özellikle kolorektal kanser taramaları için) önerilir.
Anahtar Kelimeler: Sağlık algısı ölçeği, kanser taramaları, serviks kanseri, meme kanseri, kolorektal kanserThe Relationship Between Health Perception and Cancer Screening Awareness
Seda Karakoyunlu Şen, Yasemin Kılıç Öztürkİzmir Tepecik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği, İzmirObjective: Screening, which is one of the most important ways of prevention and prevention of cancer, is proposed and made in almost all over the world in order to reduce the cancer burden. The main purpose of this study is to examine the relationship between theperception of cancer screening and making and the perception of health. Methods: Two questionnaires were used in the study. The first questionnaire included questions on demographic characteristics and canser screenings. The second survey was ’Health Perception Scale’. The study was analyzed with 322 participants. Results: The mean age of the study group was 42.62 ± 14.87 and 65.3% of the study group was female. When examined according to the knowledge of cancer screening done; 83.4% (n = 267) stated that he knew. When these 267 people were asked what cancer screening they were aware of; 77.2% reported that they had breast cancer, 47.2% had colon cancer and 74.9% had been screened for cervical cancer. 39.4% at least once said he had the scan. 63.3% of women aged 40 years and older had mammography, 58.5% of women aged 30 and over had pap-smear, 22% of individuals aged 50 and over had a hidden blood test in the stool, 14%. stated that he had colonoscopy. The mean health perception score calculated based on the health perception scale of the study group was 50.18 ± 9.86. There is a significant correlation between health perception screening and cervical and breast cancer screening. Conclusion: There is a limited limited age range between health perception score and cancer screening, and more information and training studies (especially for colorectal cancer screening) are recommended to increase the awareness of cancer screening.
Keywords: Health perception scale, cancer screening, cervical cancer, breast cancer, colorectal cancerMakale Dili: Türkçe